Hiện nay, không trừ một địa phương nào, rất nhiều dự án đất nền, căn hộ chung cư khi được rao bán tràn lan nhưng pháp lý chưa hoàn thiện. Thậm chí, nhiều trường hợp mua nhà ở cả thập kỷ qua nhưng sổ Hồng vẫn còn “ treo”. Mua nhà đất chỉ trên giấy tờ rủi ro luôn rình rập người dân.

Trên thực tế, có rất nhiều dự án được bán khi pháp lý chưa hoàn chỉnh vì nhiều lý do: Xây dựng trên đất đang nằm trong quy hoạch, chưa được cấp phép xây dựng hoặc xây dựng không đúng với giấy phép đã xin, có nhiều trường hợp sổ đỏ chung cấn nợ ngân hàng chủ đầu tư không có khả năng giải ngân…Và người chịu hậu quả chính là khách hàng đã “ trót” mua bất động sản thuộc các dự án này.

Có rất nhiều nguy cơ, rủi ro rình rập người dân khu mua nhà đất chỉ trên giấy tờ. Những trường hợp dưới đây không phải là quá hiếm:

Sau nhiều năm tích cóp bỏ ra tiền tỷ để mua căn hộ, những tưởng sẽ được yên tâm để an cư lạc nghiệp, thế nhưng nhiều người mua nhà tại TPHCM vẫn hoang mang lo lắng bởi nhà đã mua và vào ở đã lâu, nhưng vẫn mãi bị treo “sổ hồng” do chủ đầu tư chậm trễ. Nhiều người lâm vào cảnh ở cũng lo âu, mà muốn bán nhà cũng không được.

Năm 2009, 280 hộ dân đã mua và dọn về ở Khu chung cư RubyLand, quận Tân Phú. Trải qua gần 10 năm sinh sống, các hộ vẫn chưa nhận được giấy chủ quyền nhà do chủ đầu tư đã mang các căn hộ đi cầm cố ngân hàng.

Khu chung cư cao 18 tầng này trước đây là của Công ty Cổ phần Tân Hoàng Thắng làm chủ đầu tư. Khi bàn giao nhà cho người dân, chủ đầu tư có hẹn sau 6 tháng sẽ giao “sổ hồng” cũng như mọi giấy tờ chủ quyền cho khách hàng. Tuy nhiên, đến thời điểm này chủ đầu tư vẫn chưa hoàn thành việc cấp sổ hồng cho cư dân.

Ông Nguyễn Quốc Tuấn, Trưởng Ban Quản trị Chung cư RubyLand cho biết, cho tới thời điểm này, 280 hộ dân chưa có hộ dân nào được cầm sổ hồng. Nguyên nhân là sau khi bán nhà cho cư dân chủ đầu tư lại đi cầm giấy tờ đất và những tài sản hình thành trên đất bao gồm 280 hộ dân đi cầm thế chấp cho ngân hàng. Cho nên bị vướng mắc, tới giờ này vẫn chưa có hướng cụ thể ở các bên.

Còn tại dự án Gia Phú (Thủ Đức, TP.HCM) của chủ đầu tư Gia Phú Land, từ năm 2012 – 2013, đã có hàng trăm khách hàng đóng tiền, nhiều trường hợp đã đóng 100% giá trị hợp đồng để mua căn hộ. Tuy nhiên, đến hẹn chủ đầu tư không bàn giao nhà, khách hàng phát hiện chủ đầu tư bán một căn hộ cùng lúc cho nhiều người và đem dự án để thế chấp cho ngân hàng.

Lâm vào những hoàn cảnh éo le đó, các cư dân không khỏi thấp thỏm, lo lắng bởi nguy cơ mất trắng cả gia tài mà gia đình đã tích cóp nhiều năm. Anh Huỳnh Hiển Đạt, chủ một căn hộ chung cư tại TPHCM than thở, "mình mua nhà muốn an cư lập nghiệp thì phải có giấy tờ cho ổn định, nhưng giờ giấy tờ không có thì rất bất an. Một phần chủ đầu tư bây giờ cầm cố ngân hàng rồi. Nhiều khi mình cần một số tiền nhưng có muốn bán căn hộ thì khi tới công chứng cũng không nhận".

Làm gì để tránh mua nhà đất không có sổ

Để tránh được những rủi ro không đáng có khi ham rẻ hoặc vì bị lừa mà người dân mua phải nhà đất không có sổ. Trước hết, phải ở bản thân người mua, trước khi chọn mua bất kỳ dự án bất động sản nào cũng cần phải tìm hiểu kỹ về dự án đó và chủ đầu tư. Đặc biệt là tiềm lực tài chính của chủ đầu tư. Khách hàng phải nghiên cứu lại hồ sơ pháp lý của dự án đấy khi người ta đưa ra câu chuyện đặt cọc đặt chỗ hay bất cứ hình thức nào.

Ngoài ra, người mua nhà cũng cần tìm hiểu quyền của mình trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng như quyền sở hữu nhà, tài sản khác gắn liền với đất và các thủ tục khác trong vấn đề này để chúng ta chủ động yêu cầu chủ đầu tư thực hiện các nghĩa vụ này đối với mình cũng như giám sát thực hiện nghĩa vụ của chủ đầu tư.

Thực tế cho thấy trong các sai phạm của chủ đầu tư, phức tạp nhất vẫn là chủ đầu tư có dấu hiệu lừa đảo, bán cho khách hàng rồi nhưng vẫn mang tài sản đi cầm cố thế chấp nhiều nơi. Có chủ đầu tư sau đó bỏ trốn, thậm chí có chủ đầu tư bị chết. Cuối cùng nhà nước vẫn phải đứng ra giải quyết sự việc.

Do vậy, để nâng cao trách nhiệm đối với khách hàng, cơ quan nhà nước cần giám sát chặt hơn các vi phạm của chủ đầu tư; kiểm tra chặt chẽ đảm bảo 100% công trình xây dựng tại thành phố phải được kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm.

Lê Thủy ( Tổng hợp)